In september 1997 ben ik met mijn man op Aruba komen wonen. Na een aantal jaren in verschillende administratieve functies werkzaam te zijn geweest, ben ik in 2010 Arubaans recht gaan studeren aan de Universiteit van Aruba.
Als onderdeel van mijn studie heb ik stage gelopen bij de Raad van Advies (RvA). Na het afronden van mijn rechtenstudie ben ik bij de RvA in dienst gekomen als beleidsmedewerkster.
De Raad telt vijf leden waarvan één de voorzitter is. De Raad wordt in de uitvoering van zijn taken bijgestaan door een wetenschappelijk bureau van 7 personen waar ik onderdeel van ben, en welke geleid wordt door de secretaris.
Wat het werk onder meer zo interessant maakt, is dat wetgeving met betrekking tot zeer uiteenlopende onderwerpen passeert. Ook de interactie tussen de Raad, de regering en het parlement, ieder vanuit zijn eigen rol in het wetgevingsproces, maakt het werk boeiend om te doen.
De Raad van Advies (RvA) is het hoogste onafhankelijk adviesorgaan van de Arubaanse overheid, dat te vergelijken is met de Nederlandse Raad van State. De Raad van Advies adviseert de Arubaanse regering en parlement over het ontwerpen van nieuwe of te wijzigen wettelijke regelingen, hier landsverordeningen en landsbesluiten genoemd.
Recente onderwerpen waar we aan gewerkt hebben: de begroting van het Land voor het jaar 2020, een nieuwe bouw- en sloopverordening, de landsverordening waarin de inrichting en verantwoordelijkheden van de Ombudsman geregeld worden, de begroting voor het Sociaal Crisisplan Aruba voor het jaar 2020 en een wijziging van de Landsverordening Besmettelijke ziekten. Dus een breed scala aan wetgeving.
In de wet staat dat de regering en de Staten verplicht zijn de Raad te vragen om advies uit te brengen over nieuwe wetsontwerpen. De Raad kan echter ook op eigen initiatief advies uitbrengen over onderwerpen die de Raad belangrijk vindt.
De Raad levert een belangrijke bijdrage aan de totstandkoming van deugdelijke wetgeving, dat wil zeggen wetgeving die voor iedereen duidelijk is maar ook uitvoerbaar is.
Aan het slot van het advies geeft de RvA zijn eindoordeel (dictum). Er zijn vijf varianten: van zeer positief tot zeer kritisch. Een zeer positief advies (dictum 1) wordt een blanco-advies genoemd en bevat geen bezwaren tegen het ontwerp.
De Raad kan ook een kritisch dictum over een ontwerp geven (dicta 4 en 5). Dit ontwerp dient dan opnieuw in de ministerraad aan de orde te worden gesteld.
Nadat de Raad advies heeft uitgebracht, stelt de minister van Justitie een ‘nader rapport’ op aan de Gouverneur (sinds 1 januari 2017, de Arubaan Juan Alfonso Boekhoudt): hierin geeft hij zijn mening weer over het advies van de Raad.
Een advies van ons, dat dus rechtstreeks naar de minister van Justitie gaat, kan niet worden genegeerd. De regering is echter niet verplicht een advies van de Raad op te volgen. Na het uitbrengen van een advies is de rol van de Raad in het wetgevingsproces uitgespeeld, de Raad reageert niet meer op ‘het nader rapport’ en treedt niet naar buiten. Zo steekt het werk in elkaar en zo wordt het ook gedaan.
Het wetsontwerp, de toelichting daarop, het ‘nader rapport’ en het advies van de Raad gaan uiteindelijk naar de Staten. Het advies wordt pas op het moment dat het ontwerp bij de Staten wordt ingediend, openbaar gemaakt.
Eerlijk is eerlijk: natuurlijk kijken wij wel eens met gemengde gevoelens naar het proces en hoe de regering omgaat met een gegeven advies. Zoals de regering dat ook zal doen jegens ons. Maar ieder orgaan heeft zijn eigen rol in het wetgevingsproces en die rollen worden door iedereen gerespecteerd. En zo hoort het ook te zijn.
De Corona-crisis, die veel mensen en bedrijven in vooral het toerisme diep raakt, heeft grote financieel-economische en sociale gevolgen voor Aruba. Het land zal fors moeten bezuinigen en buigt zich over mogelijke diversificatie van de Arubaanse economie.
De regering zal vanwege de ingrijpende financiële crisis de begroting moeten wijzigen. Dit moet gaan via een landsverordening, dus komt langs ons.
Ook is de regering van plan om maatregelen te nemen met betrekking tot het gebruik van ATV’s (All-Terrain Vehicle) via de openbare weg (veelal in door touroperators georganiseerde toeristische trips). Ook hiervoor zal regelgeving aangepast moeten worden.
Dit gaat ook op in geval de regering Aruba aantrekkelijker wil maken voor (buitenlandse) investeerders, of het makkelijker wil maken om hier een vestigingsvergunning te krijgen. Dan krijgen wij daar ook mee van doen.
De RvA kan zich daar echter pas op storten als deze wetsvoorstellen ter advisering worden aangeboden, de Raad werkt zelf niet mee aan het opstellen ervan.
Dat is wel eens jammer, maar kan nou eenmaal niet, omdat we dan zouden moeten adviseren over mede door onszelf opgestelde voorstellen, of zoals onze Secretaris het altijd mooi verwoordt: “we zouden dan als slager ons eigen vlees moeten keuren”. We bereiden ons wel alvast voor op wat komen gaat door alle berichtgeving op de voet te volgen.
Sinds het uitbreken van de Corona-crisis op Aruba verricht ik mijn werk vanuit huis. Dat is wel anders, maar het went snel, ook het overleggen op afstand. Straks zullen we ons werk weer op kantoor doen. We zijn maar een kleine club en kunnen prima 1,5 meter afstand van elkaar houden.
Thuiswerken zal niet het nieuwe ‘normaal’ worden, daarvoor is het persoonlijke contact toch te belangrijk.
Wendy Op de Weegh
mei 2020
PS. Leuk om te vermelden: Wendy is mede-oprichtster en bestuurslid van Foundation A.R.U.B.A. (Artisans Recognized and United by Aruba), die zich sinds 2014 richt op het promoten van arts & crafts gemaakt door mensen die op Aruba wonen en werken. Kunstenaars, die door wegblijven van de toeristen, momenteel ook diep worden getroffen.
Meer weten? Check https://www.facebook.com/artandcraftaruba/ of https://www.instagram.com/handmadeinaruba/).
